Compass-project beoogt 30% vermindering van afval in de lucht- en ruimtevaart

4 minuten leestijd

Het COMPASS-project, met medefinanciering van door de Europese Commissie, heeft als doel een revolutie teweeg te brengen in de remanufacturing (herproductie) van onderdelen aan het einde van hun levensduur tot hoogwaardige componenten. Dit zal leiden tot aanzienlijke besparingen op grondstoffen en circulaire economie in de lucht- en ruimtevaart- en automobielindustrie stimuleren.

Airbus A330 landing op Schiphol Airport.

Airbus voorspelt dat er de komende 20 jaar vraag zal zijn naar meer dan 40.000 nieuwe passagiers- en vrachtvliegtuigen. Als onderdeel van deze ambities streven fabrikanten in de lucht- en ruimtevaart ernaar om zoveel mogelijk grondstoffen te recyclen. Recycling aan het einde van de levensduur wordt echter bemoeilijkt door 20 à 30 jaar onderhouds-, reparatie- en revisiewerkzaamheden (maintenance, repair and overhaul – MRO), waarbij in de loop van de tijd nieuwe (mogelijk vervuilende) vervangende materialen kunnen zijn toegevoegd.

Remanufacturing is een industrieel proces dat bijdraagt aan duurzamere producten, omdat het gericht is op het verminderen van afval en milieuvervuiling. Remanufacturing is niet alleen milieuvriendelijk, het zorgt er ook voor dat producten hergebruikt kunnen worden in plaats van verloren te gaan en daarmee ondersteunt het de circulaire economie.

Besparing van grondstoffen

Het COMPASS-project beoogt een aanzienlijke impact, door wereldwijd de remanufacturing van ongeveer 30% van uit vliegtuigen afkomstige plaatwerkonderdelen en thermoplastische composietpanelen mogelijk te maken. Bij het remanufacturing-proces worden onderdelen of restanten van vliegtuigen en auto’s die aan het einde van hun levensduur zijn, rechtstreeks hergebruikt. Zo blijft de hoge inherente waarde van oorspronkelijk plaatwerk en composietpanelen behouden, in plaats van ze om te smelten of te versnipperen tot gerecyclede secundaire grondstoffen, of ze naar de vuilstort te sturen.

De totale commerciële waarde zou in 2035 wereldwijd rond de € 60 miljoen per jaar kunnen liggen (30.000 ton per jaar afgedankt schroot en 14.000 ton per jaar productieschroot) voor metaallegeringen en € 500 miljoen (10.000 ton) per jaar voor composieten. Dit zou leiden tot aanzienlijke besparingen op grondstoffen en een circulaire economie in de lucht- en ruimtevaart- en automobielindustrie stimuleren.

Digitale tools

Het COMPASS-project, dat in januari 2024 van start ging, is een samenwerking tussen 13 toonaangevende Europese industriële en onderzoekspartners, gefinancierd door het Horizon Europe-programma van de Europese Unie. De projectcoördinator van het Oostenrijkse onderzoeksbedrijf PROFACTOR zei hierover: “De digitale hulpmiddelen die in COMPASS zijn ontwikkeld, maken demontageprocessen voor het extraheren van plaatwerk of panelen uit afgedankte vliegtuigen of auto’s efficiënt, inclusief een digitaal componentenpaspoort. In het digitale componentenpaspoort worden belangrijke attributen ter ondersteuning van remanufacturing vastgelegd en opgeslagen, zodat componentinformatie kan worden gevolgd tijdens de hele levenscyclus van het product. Bovendien optimaliseert remanufacturing-planningssoftware de afstemming van inkomende en uitgaande onderdelen voor de creatie van nieuwe producten.”

Bij het verzamelen en gebruiken van gegevens gedurende de hele levenscyclus van componenten spelen digitale paspoorten een cruciale rol. Ze ondersteunen het proces van remanufacturing, dat erop gericht is componenten een tweede leven te geven zonder ze eerst om te zetten in grondstoffen.

Als een van de COMPASS-partners ondersteunt NLR de ontwikkeling en toepassing van deze digitale componentpaspoorten (DPP – Digital Product Passport). Hiervoor bundelt NLR kennis, kunde en technologie op het gebied van organisatie-overstijgende, veilige samenwerking tussen ingenieurs van meerdere partijen binnen de lucht- en ruimtevaartsector, met de toepassing van state-of-the-art digitale technologieën en concepten, waaronder digital twinning en digital threads.

Circulariteit stimuleren

Het COMPASS-project richt zich op de groeiende uitdaging van het efficiënt recyclen en remanufacturen van componenten aan het einde van hun levensduur. Door gebruik te maken van geavanceerde remanufacturing-technieken verlengt COMPASS de levensduur van componenten, waardoor de noodzaak van het winnen van grondstoffen wordt geminimaliseerd en de impact van de productie van nieuwe componenten op het milieu wordt verminderd.

Datagestuurde aanpak

COMPASS introduceert een nieuwe, datagestuurde aanpak voor remanufacturing, waarbij digitale tools worden ingezet en optimaal wordt geprofiteerd van het DPP-concept. Digitale tools stroomlijnen demontageprocessen en zorgen voor een efficiënte extractie van plaatwerk en composietpanelen. DPP vereenvoudigt bovendien het verzamelen van relevante componentgegevens, wat leidt tot een betere kwaliteitscontrole en optimalisatie van remanufacturingprocessen.

Samenwerking voor Innovatie en Impact

Gedurende 3 jaar brengt COMPASS een divers consortium van experts samen uit de academische wereld, onderzoeksinstellingen en de industrie, afkomstig uit Oostenrijk, Nederland, Spanje, Italië en Duitsland. Deze samenwerking brengt de nieuwste technologieën en expertise bij elkaar om innovatie in revisieprocessen te ontwikkelen en te stimuleren.

Meer informatie

Bezoek de volgende link voor meer informatie over het project: https://www.compass-horizon.eu/

Laatste nieuws

Constructie en Fabricage

28 november 2025

Uniek in EU: modulaire testfaciliteit EPTF voor vliegen op waterstof

Met de opening van de ‘Energy to Propulsion Test Facility’ (EPTF) beschikt NLR nu over een unieke, modulair opgebouwde testfaciliteit, om onderzoek te doen. Op dit moment ligt daarbij de focus op waterstof-elektrische vliegtuigaandrijvingen. De nieuwe faciliteit biedt startups, het mkb en industriële partners optimale condities om complexe innovaties op dit gebied veilig en grondig te testen. Hiermee draagt NLR bij aan het versnellen van de verduurzaming van de luchtvaart.

Training en Simulatie

21 november 2025

NLR en Lockheed Martin werken samen aan de ontwikkeling van e-Pilot-capaciteiten

Samen met zijn partners zal NLR de komende zes jaar nauw samenwerken met Lockheed Martin aan de ontwikkeling van een e-Pilot-capaciteit die de interactie tussen mens en machine in de militaire luchtvaart versterkt. Lockheed Martin zal technische kennis en ervaring op het gebied van e-Pilot-technologie delen om NLR en zijn partners te ondersteunen bij het ontwikkelen van eigen intellectueel eigendom binnen de ‘sense, assess and augment’-architectuur.

Constructie en Fabricage

21 november 2025

NLR werkt samen met Lockheed Martin aan reparatie- en levensduurverlengingsmogelijkheden voor vliegtuigconstructies

Koninklijke NLR zal de komende drie jaar samenwerken met Lockheed Martin aan de ontwikkeling van ‘small crack’-methodologieën voor het verlengen van de levensduur van vliegtuigstructuren. In dit project zullen Lockheed Martin en NLR technische kennis en ervaring uitwisselen over ‘small crack’-methodologieën die worden toegepast bij laser peening- en cold spray-technologieën.