Luchtvaart in een post-COVID-19-periode

4 minuten leestijd

De wereld is in de ban van het coronavirus. De menselijke, maatschappelijke en economische gevolgen zijn groot. De crisis raakt ook de luchtvaartsector en Koninklijke NLR. Michel Peters vertelt over de periode na corona: eerst overleven, dan met een nieuwe blik innoveren voor ‘groen herstel’.

Two airplanes against clear blue sky with contrails

Michel Peters, algemeen directeur van Koninklijke NLR, schetst zijn beeld van de luchtvaart en NLR in de periode na de coronacrisis. Eind 2019 dook COVID-19 op in China, veroorzaakt door het virus SARS-CoV-2. Nadat de ziekte zich in enkele maanden verspreidde naar grote delen in de wereld, was er in maart 2020 sprake van een wereldwijde pandemie. De maatschappelijke gevolgen door de ziekte en de ingelaste maatregelen zijn groot. Dat geldt ook voor de gehele luchtvaartsector.

Nieuwe mindset

Economieën over de hele wereld zijn nauw met elkaar verbonden. Dat zal zo blijven waardoor de welvaart – dankzij de globalisering – voor veel mensen op de lange termijn blijft toenemen; transport door de lucht van mensen en goederen leveren daar een grote en onmisbare bijdrage aan. Ook na eerdere crises zoals 9/11 en SARS is de luchtvaartsector na een terugval weer op gang gekomen. Dat zal na de crisis door COVID-19 niet anders zijn. De luchtvaart zal zich zo goed als mogelijk herstellen en grotendeels terugkeren op het pre-COVID-niveau, maar wel op een duurzamere leest geschoeid. Dit vraagt om een aangepaste mindset.

Verwachtingen civiele luchtvaart

De focus voor de luchtvaartsector ligt nu in de eerste plaats op overleven. De crisis raakt alle partijen op een eigen manier. Voor sommige met gevolgen op de korte en voor de andere juist op de lange termijn. De directe impact op de luchtvaartmaatschappijen spreekt boekdelen: het overgrote deel van de vloot staat aan de grond. Die acute gevolgen zijn ook direct merkbaar voor OEM’ers, zoals Boeing en Airbus en de leveranciers van vliegtuigmotoren zoals General Electric en Rolls Royce maar ook voor andere toeleveranciers zoals GKN Fokker. Op de langere termijn raakt de crisis uiteindelijk ook hun toeleveranciers met bijbehorende keten van betrokken bedrijven. Om het hoofd boven water te houden zullen mogelijkerwijs nieuwe samenwerkingsverbanden ontstaan. De sector moet anticiperen op de nieuwe situatie. Maar volgens Peters zal de economie wel geleidelijk weer opstarten en herstellen. Dat geldt ook voor de civiele luchtvaart.

“Het is nog te vroeg om een zinnige uitspraak te doen over ‘wanneer’ en ‘of’ we terugkeren naar hetzelfde niveau als voor de coronacrisis”, stelt Peters.

“Wat wel duidelijk is: hoe langer de lockdown duurt, des te groter het effect op de gehele economie en dus de luchtvaart. Het raakt alle partijen in de keten, zoals luchtvaartmaatschappijen, OEM’ers met toeleveranciers, MRO en onderzoeksinstellingen. Voor een gedegen wederopbouw legt de 1,5-metermaatschappij in ieder geval extra operationele uitdagingen op. Denk bijvoorbeeld aan de luchthavens en alles wat erbij komt kijken om vliegen veilig, efficiënt en effectief mogelijk te maken. Daarnaast zijn er ook nog alle bedrijven die eraan bijdragen om de vliegreis voor passagiers zo aangenaam mogelijk maken, van het plannen van een reis tot de aankomst op de eindbestemming. Zij ondervinden allemaal grote gevolgen.”

Rol van NLR

Gezondheid staat sowieso op nummer één. Maar zodra de luchtvaartsector aan een herstel kan werken ligt de focus ook zeker op het besparen van kosten en op efficiency. Concurrentiekracht maar ook (vlieg)veiligheid zijn daarbij kenmerkende aspecten. Daarin zijn innovaties van NLR van groot belang – zoals kostenbesparende en effectieve MRO-trainingen voor onderhoudspersoneel met behulp van augmented reality. Dat geldt overigens ook nog steeds voor de militaire luchtvaart en de daaraan verbonden defensie-industrie, die zich behoorlijk staande weten te houden in deze tijden.

Augmented Reality for maintenance

Ondertussen zal de overheid, nationaal en internationaal, zijn invloed uitoefenen op de mogelijkheden tijdens maar zeker ook na de crisis. Herstel gaat hand in hand met meer aandacht voor duurzaamheidsdoelstellingen. Zo pleit Frans Timmermans namens de Europese Commissie voor een ‘groen herstel’ met het oog op een veerkrachtig en duurzaam Europa. NLR zal dan ook de sector ondersteunen bij het bereiken van deze langer(e) termijn doelstellingen voor een klimaatneutrale luchtvaart, met de ambitie dat vliegen volledig circulair zal zijn en geen belasting legt op het milieu.

Het overwinnen van de crisis is cruciaal. Maar duurzaamheid wordt belangrijker dan ooit en milieudoelstellingen kunnen alleen bereikt worden als we fors inzetten op innovatie. Een gezamenlijke taak voor de luchtvaartsector, overheid en kennisinstellingen.

Laatste nieuws

28 juli 2025

Kennisinstellingen bundelen krachten voor integraal onderzoek  

Tien toonaangevende kennisinstellingen, waaronder Deltares, KNMI, Marin, NLR, RIVM, TNO, Wageningen Research, Naturalis, NFI en RCE, bundelen hun krachten bundelen hun krachten en realiseren in nauwe samenwerking DigiLab Toegepaste Kennis. Dit programma, ondersteund door het Ministerie van Economische Zaken, richt zich op het opzetten van een innovatieve, digitale onderzoeksfaciliteit. DigiLab Toegepaste Kennis vereenvoudigt uitwisseling van geavanceerde data, modellen, rekencapaciteit en algoritmen, en helpt zo kennisinstellingen bij het ontwikkelen van integrale oplossingen voor complexe, maatschappelijke vraagstukken.  

Veiligheid en Menselijke factoren

09 juli 2025

Effectiviteit van maximale vliegtijd en rustperioden voor bemanningsleden

NLR met zijn consortiumpartners hebben een uitgebreid onderzoeksproject afgerond naar de effectiviteit van de huidige EU maximale vliegtijd en rustperioden (flight time limitations) voor bemanningsleden. Het onderzoek, bekend als FTL2.0, had het doel om na te gaan of de huidige regels voldoende bescherming bieden tegen vermoeidheid onder bemanningsleden. De resultaten van dit onderzoeksproject hebben het begrip van vermoeidheidsrisico's in de commerciële luchtvaart verdiept en hebben de huidige regulerende aanpak geverifieerd.

Defensie en Veiligheid

02 juli 2025

Een nieuw hoofdstuk voor de Luchtmacht: 112 jaar geschiedenis en een sprong naar de toekomst

Gisteren vierde de Luchtmacht haar 112e verjaardag. Daarnaast verandert de naam van het Commando Luchtstrijdkrachten (CLSK) naar Commando Lucht- en Ruimtestrijdkrachten (CLRS). De naamswijziging betekent dat ruimtevaart zichtbaarder binnen de Nederlandse defensie wordt belegd. Voor NLR betekent deze sterke commitment van de Luchtmacht aan spacepower dat we de samenwerking verder kunnen versnellen, verbreden en verdiepen.