Voor veel organisaties, waaronder Defensie, is het aantrekken van toptalent een grote uitdaging. Hoewel er elk jaar duizenden mensen solliciteren naar de felbegeerde functies van luchtverkeersleider, slaagt er slechts een handjevol – of zelfs minder – voor de test. Al met al is dit een langdurig proces dat veel kostbare middelen van de instructeur vergt. Welke strategieën kunnen we implementeren om de instructeur te ondersteunen? Hoe kunnen we inzicht krijgen in het cognitieve proces van een luchtverkeersleider in opleiding?
(Militaire) luchtverkeersleiders moeten complexe taken in een fractie van een seconde kunnen oplossen. Conflictresolutietijd is cruciaal om een veilige situatie te waarborgen voor alle vliegtuigen die binnen ‘hun’ luchtruim vliegen. Niet iedereen is geschikt voor deze rol, omdat je gedurende een langere periode uiterst geconcentreerd moet zijn. Slechts enkelen mogen de felbegeerde toren betreden en worden radarluchtverkeersleider.
Volgens Wim Bos, radarinstructeur bij MilATCC (Militair Luchtverkeersleidingscentrum), is de opleiding en selectieprocedure erg intensief. Dit geldt zowel voor de cursisten als voor de instructeurs. “Het opleiden van een voorgeselecteerde, kleine groep luchtverkeersleiders per jaar vergt een enorme investering in tijd en energie. Om dit effectief te kunnen aanpakken, willen we een andere benadering proberen waarmee we mensen adequaat en liefst sneller kunnen opleiden.”
Holistische aanpak
Het project INSPECT, wat staat voor ‘Instructor Support for Performance Based Training’, is in januari vorig jaar van start gegaan en heeft als doel de opleiding van militaire luchtverkeersleiders te verbeteren. Prestatiegerichte training (Performance based training – PBT) is een efficiënte en effectieve aanpak waarbij de leerling centraal staat. Hierbij worden werknemers getraind om vooraf bepaalde doelen te bereiken door werkprestaties te analyseren. Het is een holistische trainingsaanpak waarbij trainingsconcepten, technologieën en datawetenschap naadloos worden geïntegreerd.
Het INSPECT-project biedt meerwaarde aan PBT door verzamelde gegevens om te zetten in bruikbare inzichten, die vervolgens worden gevisualiseerd op het demonstratordashboard. Deze technologische ontwikkeling is uniek, omdat deze real-time wordt toegepast en de instructeurs op deze manier een beter beeld krijgen van het cognitieve proces van de cursisten.
Objectieve en fysiologische gegevens
Volgens NLR-projectleider Petra ten Hove is de aanpak erg nuttig voor instructeurs, omdat zij de cognitieve processen van de cursisten beter kunnen begrijpen: “Wij monitoren militaire luchtverkeersleiders met behulp van fysiologische gegevens, zoals oogregistratie. In onze opstelling kunnen instructeurs real-time volgen waar de cursist precies naar kijkt. Zo kunnen ze direct nauwkeurige feedback geven. Scannen van gedrag levert nuttige inzichten op, die op een objectieve manier worden gemeten.
Het INSPECT-dashboard geeft inzicht in het situationele bewustzijn van de cursist en hoe hij/zij anticipeert op inkomend en uitgaand luchtverkeer. Het biedt de cursist en instructeur ondersteuning bij het nabespreken van de sessie met behulp van het dashboard dat informatie weergeeft over drie belangrijke cognitieve competenties: Situationele beoordeling, werklastmanagement, probleemoplossing en besluitvorming.
Situationele beoordeling beschrijft de mentale representatie van de huidige situatie door een luchtverkeersleider en het monitoren van het vliegtuig op het radarscherm. Bij werklastmanagement gaat het om het richten van de aandacht op relevante informatiebronnen om situationeel bewustzijn te behouden. Bij probleemoplossing en besluitvorming gaat het om het detecteren en oplossen van conflicten. Luchtverkeersleiders zoeken daarbij naar patronen en relevante visuele signalen om een handelswijze te bepalen. Het niet-intrusieve proces stelt instructeurs in staat de cognitieve processen van cursisten te begrijpen, zonder hun werk te verstoren. De objectieve eye-tracking-meetmethode volgt oogbewegingen en monitort veranderingen in de pupildiameter, naarmate de werklast toeneemt. De instructeurs houden de activiteiten van de cursisten onmiddellijk in de gaten, terwijl ze de workflows (taken die onafhankelijk zijn van het individu) en taakstromen (subjectieve taken die afhankelijk zijn van het individu) wijzigen. Het grote voordeel hiervan is dat cursisten nauwelijks merken dat ze worden gemonitord tijdens de uitvoering van hun taken. Het is belangrijk om te benadrukken dat het dashboard een ondersteunend hulpmiddel is, aangezien het belangrijkste aspect natuurlijk de interactie tussen cursist en instructeur blijft.
Veelbelovende resultaten
Voor meer informatie
kunt u onderstaande video bekijken en een kijkje nemen op onze trainingspagina..
Wim Bos is erg tevreden met de voorlopige resultaten van het project. “De resultaten van het INSPECT-team van het NLR zien er veelbelovend uit, omdat we de beoordeling met een kleine groep cursisten hebben kunnen uitvoeren. In een volgende stap willen we ook het stressniveau meten. Door meer fysiologische gegevens te integreren, verbeteren we de kwaliteit van luchtverkeersleiders, wat uiteindelijk zorgt voor meer veiligheid in de lucht.”
