Innovatie inzetten voor concrete opleidingsbehoeften: het onzichtbare zichtbaar maken

4 minuten leestijd

Weet u nog de eerste keer dat u op de snelweg reed en een langzaam rijdende vrachtwagen moest inhalen? Waarschijnlijk had uw rijvaardigheid zich nog niet optimaal ontwikkeld, wat bij specifieke handelingen zorgde voor enige nervositeit en extra alertheid, bijvoorbeeld als u in de spiegels moest kijken om te zien of de linkerbaan vrij was. Daarbij wilde de instructeur dat u overdreven met uw hoofd draaide, zodat hij of zij duidelijk kon zien dat u goed in de spiegels keek.

NLR cockpit simulator

Stelt u zich nu eens voor dat u een vlieginstructeur bent. Hoewel het niet erg gebruikelijk is om hoog in de lucht een ander vliegtuig in te halen, vormen scanpatronen toch een erg belangrijk aspect van het besturen van een vliegtuig. Een piloot kan namelijk soortgelijke fouten maken als de bestuurder van een auto, door bijvoorbeeld bepaalde instrumenten in de cockpit niet te checken. Maar tijdens een vliegopleiding kan de instructeur aan uw hoofdbewegingen niet zien dat u naar de snelheids- of de hoogtemeter kijkt – daarvoor liggen deze instrumenten te dicht naast elkaar.

De technische oplossing

Er is dus onvoldoende en onbetrouwbare informatie om de scanpatronen van piloten in opleiding te beoordelen. Een objectieve manier om dit te monitoren zou hier uitkomst kunnen bieden. Logisch dus dat eyetracking (een technologie die registreert waar iemand naar kijkt) de afgelopen decennia steeds populairder is geworden, maar beschikt de instructeur daarmee over alle informatie die hij nodig heeft? Nee.

Ik hoop dat piloten het met mij eens zijn dat het uitvoeren van een nadering en landing ander scangedrag vereist dan het verhelpen van een motorstoring. De informatie die aan de instructeur wordt gepresenteerd moet daarom aansluiten bij het scenario dat wordt geoefend. Helaas zijn er te veel onderzoekers en eyetrackingbedrijven die zich alleen concentreren op het technische deel van de oplossing. Volgens mij is het belangrijk dat we beginnen in te zien dat als we de toepassing niet afstemmen op de specifieke training, instructeurs een tool overhouden die (op den duur) nutteloos en complex aanvoelt, in plaats van ondersteunend en intuïtief.

De geïntegreerde oplossing

Wij hebben daarom een tool ontwikkeld die instructeurs ondersteunt met realtime, objectieve informatie over de scanpatronen van hun leerlingen binnen het specifieke oefenscenario: het Augmented Eye. Deze tool faciliteert performance-based training en kan uiteindelijk resulteren in een persoonlijkere en adaptievere opleiding. Met die kennis zal het u niet verbazen dat alle instructeurs die tot nu toe hebben mogen werken met het Augmented Eye net zo enthousiast erover waren als wij!

Een groot pluspunt voor de gebruiksvriendelijkheid is dat de instructeur achter de piloten plaatsneemt en kan zien waar de leerlingen kijken, zonder dat hij met zijn hoofd naar een tablet of instructeursscherm hoeft te draaien. Dit is mogelijk dankzij Augmented Reality: de eyetrackinggegevens worden virtueel op het beeld van de echte omgeving geprojecteerd. Op deze manier is het niet nodig dat de leerlingen een speciale bril dragen en kunnen ze precies doen wat ze ook zonder tool zouden doen, zoals wiebelen op hun stoel.

Prachtig, maar wat gebeurt er in de toekomst?

Of instructeurs nu wel of niet het Augmented Eye of een andere nieuwe applicatie gaan gebruiken, ik ben ervan overtuigd dat innovatieve opleidingsconcepten altijd gericht moeten zijn op een combinatie van technische mogelijkheden en concrete trainingsbehoeften – net als het Augmented Eye. En dat is precies wat wij willen verbeteren

Best paper award ITEC 2019

Jeanine is onderscheiden met de ITEC 2019 Best Paper Award voor haar paper ‘Making the invisible visible – Towards increasing pilot training effectiveness by visualizing scan patterns of trainees through AR’. De paper van Jeanine werd als beste gekozen uit 67 inzendingen.

„Uw presentatie was zeer professioneel en uw onderzoeksonderwerp geeft goed weer hoe het mogelijk is mensen via technologie met elkaar te verbinden door zinvol ontwerp van interoperabiliteit.”

De paper beschrijft de ontwikkeling en evaluatie van een monitoringsysteem voor scanpatronen dat gebruik maakt van augmented reality. Met dit systeem kunnen instructeurs scanpatronen van piloten monitoren doordat de oogbewegingen van de piloot op een niet-storende manier worden gevolgd en via augmented reality zichtbaar worden gemaakt voor de instructeur. Volgens de experts (vlieginstructeurs) biedt deze toepassing een ondersteunende tool voor debriefing. Verdere ontwikkeling zou zich moeten richten op het creëren van een tabletversie voor gebruik tijdens de debriefing, en op de beste manieren om deze tool te implementeren in de pilotenopleiding.

Over de auteur

Laatste blogs

Blu sky Airplane and clouds
Duurzaamheid en Milieu

04 juni 2024

Hoe zit het nou met CO2 uitstoot en vliegafstand

Ruim twee weken geleden presenteerden PVV, VVD, NSC en BBB hun Hoofdlijnenakkoord. In de budgettaire bijlage blijkt dat de partijen de huidige vliegbelasting willen differentiëren naar afstand, waarbij de tickettax op langere vluchten hoger wordt dan die op kortere vluchten. Over wat het aanstaande kabinet als ‘korte’ of ‘lange’ vlucht ziet, is het akkoord niet expliciet.

Take-off KLM vliegtuig vanaf Schiphol Airport
Duurzaamheid en Milieu

12 januari 2024

Details werken niet op de lachspieren

Ik zal het maar meteen opbiechten: ik ben niet zo’n Lubach-fan. Hoe terecht de aandacht die hij aan onderwerpen besteed ook is, en hoe goed de redactie die onderwerpen vaak ook onderzoekt, doen de grapjes en effecten bij mij meer kwaad dan goed.

Circular Economy in Aviation
Duurzaamheid en Milieu

09 februari 2023

De wereld wordt steeds minder circulair. Maar hoe zit het met de luchtvaart?

Volgens het rapport Circularity Gap is de wereld minder circulair dan een jaar geleden. Dit alarmerende feit komt als een verrassing gezien de stijgende interesse in en populariteit van het concept van de circulaire economie, en om nog maar te zwijgen van de hoeveelheid onderzoek die naar dit onderwerp wordt verricht – ook binnen de luchtvaartsector. Tijdens de Week van de Circulaire Economie (6-11 februari) kun je de stappen bekijken die NLR het afgelopen jaar heeft gezet in zijn ambitie om dé ambassadeur van de circulaire economie te worden voor de Nederlandse luchtvaartsector.