Voor defensie spelen onbemenste systemen (drones) een steeds belangrijkere rol in het uitvoeren van hun taak. De oorlog in Oekraïne laat daarbij zien dat ze grootschalig worden ingezet: het is hiermee niet alleen een strijd tussen krijgsmachten, maar ook een strijd tussen industrieën en innovatie. Een belangrijke factor op het slagveld is wie het meest kan produceren, het snelst kan innoveren en dit het langst kan volhouden.
Om de krijgsmacht een voorsprong in het gevecht te geven en te behouden, is het essentieel om snel kennis en ervaring op te doen, te delen en toe te passen. De Quick Response Drone Facility (QRDF) van NLR is een sleutelinitiatief om dit te bereiken door bestaande kennis, expertise en faciliteiten te combineren met geïntegreerde samenwerking tussen industrie, toegepaste kennisinstellingen en partners. Hierdoor kunnen lessen uit het veld snel worden omgezet in oplossingen. De doelstelling van de QRDF is om binnen vier tot zes weken een nieuwe drone of drone-functionaliteit operationeel beschikbaar te kunnen stellen aan Defensie, waarbij de geïntegreerde samenwerking centraal staat om implementatie en schaalbaarheid te waarborgen.
QRDF als drijvende kracht achter drone-innovatie
De locatie van NLR in de gemeente Noordoostpolder biedt een optimale gelegenheid voor de ontwikkeling van onbemenste systemen. Zo is er het gesloten luchtruim waar men boven en om het terrein van NLR kan vliegen met niet-gecertificeerde, experimentele onbemenste systemen. Tevens is er een aansluiting met het kennis- en testcentrum voor slimme mobiliteit (MITC) en heeft NLR allerlei faciliteiten, zoals het Drone centre en het Automated Composites & Metal Manufacturing Technology Centre, om onderzoek en testen naar de innovatieve schaalbare oplossingen waar Defensie behoefte aan heeft, mogelijk te maken.
Bert Thuis, vicepresident Aerospace Vehicles van NLR, geeft aan: “De QRDF is onderdeel van een bredere R&D, test- én ontwikkelomgeving in Flevoland, waarin we in enkele weken een nieuwe drone of functionaliteit operationeel kunnen maken voor Defensie. Als strategische kennispartner voor Defensie kunnen we snel schakelen met partijen op strategisch niveau. Bij drones zien we een veel hoger innovatietempo dan bijvoorbeeld bij vliegtuigen, met kleinere industriële partijen die voorop lopen. De QRDF biedt een ideale gelegenheid om van elkaar te leren en ruimte te creëren voor kort cyclisch innoveren.”
“Dankzij QRDF konden wij binnen zes weken essentiële drone-functionaliteiten ontwikkelen tot een hoog niveau en deze vervolgens operationeel demonstreren aan de behoeftestellers van het ministerie van Defensie. Dit project onderstreepte de kracht van samenwerking tussen ons als industriële partij en NLR als kennisinstelling – een waardevolle combinatie van expertise en testcapaciteit. QRDF is een belangrijke stap richting het razendsnel vertalen van operationele behoefte naar commerciële slagkracht”, vult Lennart Bult, mede-oprichter Emergent Swarm Solutions, aan.
Voorafgaand aan de lancering op 21 mei 2025 zijn er diverse projecten uitgevoerd:
- SYNERGY: NLR heeft, in samenwerking met Defensie, een generieke dronevloot ontwikkeld bestaande uit vier multi-rotor systemen en één fixed wing-systeem om operationele en integratievraagstukken te onderzoeken.
- MANTA: In samenwerking met Defensie heeft het MANTA-project de functionaliteiten van drones uitgebreid om PNT (positioning, navigation and timing) sneller te kunnen testen en valideren.
- HIGH VOLTAGE: In het HIGH VOLTAGE-project is, in samenwerking met Defensie, onderzocht hoe een drone langs een hoogspanningskabel kan vliegen en metingen kan doen van het magnetisch veld.
- FORESIGHT: Tijdens het FORESIGHT-project is, samen met Emergent Swarm Solutions en Defensie, geavanceerde autonomie-software op een droneplatform gedemonstreerd met toepassingen zoals obstakel-ontwijking en GPS-loze lokalisatie.
- NEWAYS: Het NEWAYS-project heeft, in samenwerking met Neways en Defensie, een tool ontwikkeld om snel te bepalen wat nodig is om dronecomponenten uit EU/allied-sourced supply chains te produceren.
- SMOOTH STONE: In samenwerking met Smooth Stone Dynamics en Defensie is binnen het SMOOTH STONE-project een 3D-geprinte fixed wing drone ontwikkeld om de schaalbare productiemethode te valideren en een business case te vormen.
- MUTE: Het MUTE-project heeft, in samenwerking met ATA Mute en Defensie, onderzocht hoe de geluidsproductie van drones kan worden gereduceerd door middel van verschillende technieken, waaronder het gebruik van speciale folie.
Hierbij is veel geleerd en is bewezen dat het zinvol is om deze QRDF-organisatie voort te zetten. Het biedt de gelegenheid om (nog) meer geïntegreerd samen te werken; met industrie maar ook met Defensie-eenheden en andere kennispartners.
In de eerste instantie gaat het om zogenoemde Class-I UAS (een NAVO-classificatie voor relatief kleinere drones onder 150kg). Op termijn is de nieuwe manier van werken ook iteratief toe te passen voor de ontwikkeling van meer geavanceerde en grotere drones, zoals launched effects (LE) en autonomous collaborative platforms (ACP).
